ماهنامه علمی - آموزشی تخصصی مدیریت تدبیر

اخلاق و معنویت در سازمان و شیوه های مدیریتی، پدیده هایی نوظهور هستند که نگاه بسیاری از صاحبنظران مدیریت و سازمان را به علت افزایش میزان کارهای غیراخلاقی، غیرقانونی و غیرمسئولانه در محیط های کاری به خود جلب کرده اند . در دنیای امروزی که تمامی نهاده های مشهود و نا مشهود سازمان ها در راستای تولید و بهره وری بیشتر به کار گرفته می شود، فرهنگ سازمانی به عنوان کی معیار اساسی مورد توجه صاحبنظران عرصه مدیریت قرار گرفته است. فرهنگ در کی سازمان نقش شخصیت در کی فرد را ایفا میک‌ند، فرهنگ پنهان است، اما قدرت ایجاد مفاهیم و جهت دهی حرکت ها را دارد. در سازمان های با عملکرد برتر تنها بخش ثابت و بدون تغییر ارزش های محوری هستند، زیرا زیر بنای یک سازمان اثربخش را ارزش های آن تش یکل می دهند. تعداد این اصول راهنما اندک، ولی عمر آن ها طولانی است، نیاز به داوری دیگران ندارند و برای کسانی که درون سازمان هستند ارزش و اهمیت ذاتی دارند. به طور کلی، تنگناهای فرا روی رفتارهای مبتنی بر ارزش های سازمانی عبارت اند از: 1. شعاری بودن ارزش ها و راهکارها، 2. رفتار غیرارزشی و غیرراهکاری، 3. عدم وجود درک مشترک از ارزش ها در بین کارکنان، 4 . مشکل تبدیل ارزش ها و راهکارها به رفتار مناسب و عملیاتی، 5. عدم هم راستایی در رفتارها، بین کارکنان سازمان . تنگناهای یاد شده و بسیاری از مسائل دیگر باعث شده
است تا سازمان های امروزی کمتر شاهد رفتارهای مبتنی بر اخلاق و ارزش ها باشند. از این رو، در این پژوهش ضمن بررسی اهمیت این مقوله به توصیف تجربه عملی مرکز تحقیقات سایپا در جهت رفع این چالش ها می پردازیم. مرکز تحقیقات پس از شناسایی چالش های موجود در این زمینه، از روش های مختلف به صورت علمی و عملی اقدام به تعریف ارزش ها و کدهای اخلاقی با مشارکت کلیه سطوح سازمان پرداخته و از طریق تأکید بر نقش الگویی مدیران و توانمندسازی آن ها به تدوین بیانیه ارزش ها، برگزاری دوره های آموزشی، انتخاب نمایندگان ارزشی از بین کارکنان ، فرهنگ سازی ارزش ها ، شناسایی شکاف های ارزشی از طرق مختلف ، ارزیابی ارزش ها در بین کارکنان و تعریف اقدامات و پروژه های توسعه ای پرداخته است. در پایان، ضمن بررسی مجدد مواردی که به عنوان اهم چالش ها شناسایی کرده بود ، تأثیر ایجاد فرهنگ غنی را در افزایش بهره وری کارکنان، ارتقای رضایت شغلی به میزان چهار درصد و کاهش نرخ خروج خدمت به میزان 8 درصد یافت.