سال 2008 میلادی از نظر شهری شدن سالی نمادین بود زیرا تا این سال جمعیت غالب جهان در روستا ها به سر می بردند.اما جهان امروز جهانی است با هفت میلیارد جمعیت که بیش از نیمی از ساکنان آن در شهرها زندگی میکنند. میدانیم که شهری شدن (urbanisation) معادل صنعتی شدن و گذار از نظام غالب هزاران ساله شیوه تولید روستایی (کشاورزی و دامداری) به تولید صنعتی (و خدمات آن) است. اما ورای دستاوردهای مثبت آن قسمت اعظم مسایل جهان امروز شهری – صنعتی است.
از منظر دانش مدیریت و فرایند توسعه، شهر چنین تعریف میشود: مکانی که اکثر ساکنان آن در بخش صنعت و خدمات به کار اشتغال دارند. کشورهای توسعه یافته صنعتی بیشاز 70 سال است که به گفته "لوئیزویرث" وارد شیوه زندگی شهری شدهاند. شاید اندک باشند تعداد دانشگرانی که بدانند یکی از نتایج غلبه شیوه زندگی شهری ورود به فاز مهار رشد جمعیت بطور عام و سیر نزولی مهاجرت روستا – شهری باشد، به این معنا که هیچ عاملی برای جلوگیری از رشد جمعیت موثر تراز غلبه شیوه زندگی شهری نیست. اکنون کشور عزیزمان ایران با جمعیتی بیش از 70درصد شهرنشین ، در حالیکه هنوز پسلرزههای انفجار جمعیت سالهای 1345-1365 را پشت سر نگذاشته، با چالش پیر شدن جمعیت دهههای آینده روبه رو شده است. پس نخستین اولویت چشمانداز آینده شهر در ایران و به طور خاص کلانشهرها از مسیر دقت در شناخت ویژگیهای جمعیت شناسانه (ساختار سنی جمعیت، مهاجرت، سطح شهرنشینی و پراکنشها) عبور میکند. مقصود از ویژگیهای جمعیتی تنها بکارگیری چند شاخص مرسوم طرحهای جامع نیست بلکه مطالعه کمّی، نظاممند و دائمی ساختار اقتصادی اجتماعی پیر شدن جمعیت در رابطه با وظایف مدیریت شهری است که نیاز به دانشگر حرفهای مدیریت شهری دارد. با وجود توسعه شتابان کشور طی دو دهه اخیر و رسیدن به ظرفیت و جایگاه بیستمین اقتصاد جهان سطح دانش مدیریت شهری و تعداد دانشگران این رشته در کشورمان به اندازههای مشکلات اداره شهرهایمان رشد نکرده است.
دریافت متن کامل
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
عمومی دریافت: 1392/6/6 | پذیرش: 1393/6/18 | انتشار: 1393/6/18